2025 rokiem jubileuszowym 100 lat służby kobiet w polskiej policji.

100 lat temu – 26 lutego 1925 r. – minister spraw wewnętrznych Cyryl Ratajski polecił utworzyć policję kobiecą. Kilka tygodni później w Komendzie Głównej Policji Państwowej w Warszawie rozpoczął się kurs specjalny dla policjantek, gdzie przeszkolono 30 kobiet.

Dowódcą kompanii szkolenia pierwszego kursu, a potem struktur kobiecych w Policji Państwowej, została Stanisława Filipina Paleolog. Kierowana przez nią policja kobieca cieszyła się uznaniem w całej Europie. Palelog zabiegała o prestiż i wizerunek medialny kierowanej przez siebie formacji.

Panie, które ukończyły kurs, zostały skierowane na posterunki – głównie w Warszawie i Łodzi. Początkowo nie w pełni wykorzystano ich potencjał, ale mimo to policja kobieca nie tylko zaczęła formalnie funkcjonować, ale też zaczęła się rozwijać. W miejscu dotychczasowej policji obyczajowej powstała VI Brygada Urzędu Śledczego Miasta Warszawy, gdzie służbę zaczęły pełnić policjantki odpowiednio wyszkolone do pracy. Brygada nie była liczna – w służbie kryminalnej było jedynie 18 policjantek.

O osiągnięciach i rozwiązaniach organizacyjnych polskiej policji kobiecej mówiono w środowiskach policyjnych nie tylko w Europie. Praca polskich policjantek wiele razy była bardzo wysoko oceniana zarówno w kraju, jak i za granicą, co niejednokrotnie znajdowało wyraz na łamach prasy. Z tego względu w 1935 r. do Polski przyjechały z wizytą angielskie policjantki z komendantką Mary Sophie Allen na czele. Zapoznały się one z programem szkolenia polskich koleżanek, zakresem ich pracy i praktyczną działalnością. Po zakończonej wizytacji wyraziły wiele pochwał i oświadczyły władzom policyjnym i prasie, że polska policja kobieca jest najlepsza na świecie. Temat policji kobiecej był również szeroko omawiany w Paryżu na X Międzynarodowym Kongresie Zwalczania Handlu Kobietami i Dziećmi, który odbył się w listopadzie 1937 r. Polskę reprezentowali mecenas Grzegorzewski i kom. Paleolog. Wypowiedź polskiego przedstawiciela na temat roli i zadań polskiej policji kobiecej została bardzo entuzjastycznie przyjęta przez pozostałych uczestników, a brytyjska delegatka oznajmiła, że policja kobieca w Polsce osiągnęła najlepsze wyniki i Anglia niejednokrotnie korzysta z jej wzorów. Ponadto komendanci policji w Nowym Jorku i Londynie w 1937 r. zwrócili się do naczelnika Centrali Służby Śledczej o dane na temat organizacji i doświadczeń policji kobiecej w Polsce.

Organizacja i zakres działalności polskiej policji kobiecej często odbiegały od modelu stosowanego w innych państwach, jednak często był uznawany za wzorzec godny naśladowania. Do jej sukcesu niewątpliwie przyczyniły się zaangażowanie i wysiłek wniesione zarówno przez kierownictwo policji, jak i same policjantki. Ich determinacja i konsekwencja w działaniu sprawiły, że z każdym rokiem formacja była bardziej skuteczna i wyspecjalizowana do pełnienia zadań, które od początku powstania jej powierzono.

Aktualnie w polskiej Policji pracuje ponad 38 tys. kobiet, w tym 20 215 policjantek, 9627 pracownic Korpusu Służby Cywilnej oraz 8346 pracownic cywilnych. Najwięcej pań jest w służbie prewencyjnej, bo prawie 11 tys., w pionie kryminalnym mamy prawie 8 tys. policjantek, a w służbie wspomagającej ponad 1300 mundurowych. (Stan na 1 lutego 2025 r.)

Dla fanów “07 zgłoś się” serial stanowi szczególną okazję do refleksji nad ewolucją ról kobiecych w służbach mundurowych oraz możliwość poznania kulisów pracy śledczej. Choć w serialu dominowały postacie męskie, istotną rolę odegrała sierżant Ewa Olszańska, grana przez Ewę Florczak, która pojawiła się w 13 odcinkach.  Nie można nie wspomnieć o techniczką kryminalistyki graną przez Tatianę Sosna-Sarno, czy prokurator Zofią Ołdakowską, w postać której wcieliła się Elżbieta Kijowska. Ich postaci wniosły kobiecą perspektywę do pracy śledczej, co wzbogacało fabułę i ukazywało różnorodność w strukturach milicji. 

Przy tej okazji szczególnie dziękujemy policjantkom Komendy Powiatowej Policji w Augustowie za życzliwą współpracę przy organizacji 1 Zlotu Fanów “07 Zgłoś się”. Na stronie głównej aktualności o 100-leciu kobiet w policji możecie zobaczyć Podkomisarz Kingę Kalinowską – oficera prasowego KPP w Augustowie, naszego anioła stróża podczas 1 Zlotu. 

W tekście wykorzystano materiał: Gabinet KGP
Zdjęcia: podkom. Tomasz Lis, podkom. Krystian Kłeczek BKS KGP; KWP w Białymstoku

W komentarzu pod galerią zachęcam do składania życzeń i podziękowań kobietom za ich służbę w policji!